Bazı Cumhurbaşkanlığı Kararnamelerinde Değişiklik Yapılmasına Dair 57 Sayılı Cumhurbaşkanlığı Kararnamesi ile Türkiye Enerji, Nükleer ve Maden Araştırma Kurumu (“Kurum”) kurulmuş ve enerji, maden ve iyonlaştırıcı radyasyon, parçacık hızlandırıcıları ve nükleer teknoloji alanlarında faaliyet göstermek üzere görevlendirilmiştir. Böylece Türkiye Atom Enerjisi Kurumu (“TAEK”), Uluslararası Bor Araştırmaları Enstitüsü (“BOREN”) ve Nadir Toprak Araştırmaları Enstitüsü’nün (“NATEN”) faaliyetleri tek bir kurum çatısı altında birleştirilmiştir.

Mevzuat Değişikliğinin Dayanağı

28 Mart 2020 tarihli Resmî Gazete’de yayımlanan 57 sayılı Cumhurbaşkanlığı Kararnamesi.

Mevzuat Değişikliğinin Kapsamı

Cumhurbaşkanlığı hükümet sistemine geçişi öngören Anayasa değişikliklerine uyum sağlanması amacıyla 7142 sayılı yetki kanuna istinaden çıkarılan 703 sayılı Kanun Hükmünde Kararname ile Bakanlıkların bağlı, ilgili ve ilişkili kurum ve kuruluşlarına dair teşkilat kanunları ile kanun hükmünde kararnamelerinde kapsamlı değişiklik yapılmıştır. Bu doğrultuda, Bakanlıkların bağlı, ilgili ve ilişkili kurum ve kuruluşları ile diğer kurum ve kuruluşlara dair teşkilat kanunları ile kanun hükmünde kararnamelerinin birçoğu ya yürürlükten kaldırılmış ya da birçok maddesi ilga edilmiştir.

Cumhurbaşkanlığı hükümet sisteminin gerektirdiği esnekliğin sağlanması amacıyla Bakanlıkların bağlı, ilgili ve ilişkili kurum ve kuruluşları ile diğer kurum ve kuruluşlara dair teşkilat kanunları ile kanun hükmünde kararnamelerinde mülga olunan hususlar 4 numaralı Cumhurbaşkanlığı Kararnamesi ile yeniden düzenlenmiştir.

57 sayılı Cumhurbaşkanlığı Kararnamesi ile 4 numaralı Cumhurbaşkanlığı Kararnamesi’nin; 640. vd. maddelerinde düzenlenen TAEK, 679. vd. maddelerinde düzenlenen BOREN, 754. vd. maddelerinde düzenlenen NATEN kapatılarak (“Kapatılan Kurumlar”) kamu tüzel kişiliğini haiz, Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı ile ilgili, özel bütçeli, merkezi Ankara’da bulunan ve kısa adı TENMAK olan Türkiye Enerji, Nükleer ve Maden Araştırma Kurumu kurulmuştur.

Kurum’un idaresi, beş kişiden oluşan Yürütme Kurulu ve Başkanlık tarafından sağlanmaktadır.

TENMAK’ın Asli Görevleri

Kurum’a özellikle Ar-Ge faaliyetlerini yürütmek ve desteklemek üzere geniş yetkiler verilmiş olduğu göze çarpmaktadır. Cumhurbaşkanı Kararnamesi ile Kurum’un başlıca görevleri;

• Enerji, maden, iyonlaştırıcı radyasyon, parçacık hızlandırıcıları ve nükleer teknoloji alanında ülkeye ve insanlığa hizmet etmek,
• Türkiye’nin rekabet gücünü artırmak ve sürekli kılmak,
• Ar-ge faaliyetlerini yapmak, inovasyon ihtiyacını karşılamak, yeni ürünlerin üretimini ve var olanların geliştirilmesini sağlamak,
• Araştırmacılara bilimsel ortam temin etmek,
• Radyoaktif atık yönetimi ile ilgili Ulusal Radyoaktif Atık Yönetim Planını hazırlamak, bu alanda her türlü faaliyeti yerine getirmek veya yerine getirilmesini sağlamak, bu işlemlerin gerçekleştirilmesi için radyoaktif atık tesisleri kurmak, kurdurmak, işletmek, işlettirmek, işletmeden çıkarmak veya kapatmak, Hesaplar Yönetim Kurulunun yönetimine katılmak
• Kamu ve özel hukuk kişileri ile iş birliği yaparak bilimsel araştırmalar yapmak, yaptırmak, bu araştırmaları koordine etmek, teşvik etmek, araştırma ve geliştirme faaliyetlerine katkı sağlamak,
• Bilimsel, teknik ve idari çalışmaları yapmak, yaptırmak, düzenlemek, desteklemek, iş birlikleri kurmak ve koordine etmek,

olarak belirlenmiştir.

Geçiş Hükümleri

Kurum’a ait görev ve yetkiler, Kurum başkanının atandığı tarihe kadar Kapatılan Kurumlar tarafından yerine getirilecektir.

Kapatılan Kurumlarda görev yapan tüm personel, Kurum başkanının atandığı tarih itibariyle, mevcut statü, kadro veya pozisyonları ile birlikte Kurum’a devredilmiş sayılacaktır.